پلاگ ولو یا همان شیر سماوری از سری ولوهای پرکاربرد در صنایع مختلف است. این شیرها قابلیت گسترده در کنترل دبی سیالات تحت شرایط گوناگون دارند. الگوی طراحی این شیرها متکی بر چرخش پلاگ در داخل محفظه عبور سیال است. این چرخش مکانیکی پلاگ باید شرایط روان، آب‌بندی شده و کاملاً مناسب با شرایط فیزیکی سیال داشته باشد. لذا گاهاً با انواع خرابی این نمونه از شیرها مواجه هستیم. تعمیر شیر سماوری در سطح فعالیت‌های کارگاهی متداول است.
برای عیب یابی شیر سماوری دستورالعمل‌های مدونی تنظیم شده است. این دستورالعمل ها شامل انواع تست و مراحل تعمیر پلاگ ولو می باشد. مراحل تعمیر پلاگ ولو نیز شامل چگونگی عیب یابی تا باز کردن قطعات و مونتاژ دوباره اجزای مکانیکی شیر است. در این مطلب قصد داریم تا در تشریحی ساده به آموزش تعمیر شیر سماوری اشاره کنیم.
الگوی طراحی شیر سماوری چگونه است؟
اولین قدم برای عیب یابی شیر سماوری تا طی کردن مراحل تعمیر و بازسازی آن دانستن اطلاعات کامل فنی از الگوی طراحی و نحوه عملکرد این شیرها می‌باشد. در داخل بدنه این نوع شیر از پلاگ مخروطی و یا استوانه‌ای استفاده شده است. پلاگ یک جسم سخت فلزی در اشکال مخروطی و یا استوانه‌ای است که سوراخی در مرکز آن طراحی شده است.
سوراخ مذکور محل عبور سیال می‌باشد. هر اندازه مقدار قطر دهانه‌ی سوراخ پلاگ با قطر مدخل ورودی و خروجی شیر هم‌اندازه باشد، مقدار افت فشار کمتری در جریان عبور سیال وجود دارد.
پلاگ در یک مکانیزم متحرک مکانیکی که به شکل دستی و یا اتوماتیک شده است، توانایی چرخش ۹۰ درجه در داخل محفظه شیر سماوری دارد. زمانی که وجه سوراخ‌دار پلاگ در مسیر عبور سیال قرار می‌گیرد، کمترین افت فشار صورت گرفته و بالاترین دبی از داخل شیر عبور می‌کند. اما با چرخش پلاگ و کمتر شدن سطح مقطع سوراخ در مقابل مدخل عبور سیال، مقدار دبی جریان سیال کاهش پیدا کرده، در نهایت با چرخش ۹۰ درجه پلاگ مسیر عبور سیال بسته می شود.
تمام چالش‌ها در عیب یابی پلاگ ولو و همچنین مراحل تعمیر شیر سماوری مربوط به چرخش روان با آب‌بندی کامل پلاگ در داخل محفظه شیر است. با درک نسبی از چگونگی طراحی تا کارکرد این شیرها بهتر و فنی‌تر می‌توانیم چگونگی مراحل تعمیر شیر سماوری را تشریح کنیم.
مراحل تعمیر شیر سماوری
برای تعمیر پلاگ ولو مجموعه دستورالعمل‌ها طبق استانداردهای بین‌المللی API، IPS، BS و… تعریف شده است. با توجه به این استانداردها مراحل تعمیر شیر سماوری به قرار زیر است.
دمونتاژ تمامی قطعات
تمیزکاری تمامی سطوح شیر
اجرای آزمایش‌های غیر مخرب مانند تست مایع نافذ، PT، VT، رادیوگرافی و…
اجرای تست حرکت عملگرها و بررسی شرایط فیزیکی حاکم بر آنها
تست آب‌بندی و در صورت نیاز اجرای عملیات ماشین‌کاری
تعویض پکینگ، اورینگ و کلیه قطعات خراب شده
اعمال پوشش‌های محافظتی اعم از HNP، ENP و… که بسته به نوع شیر انتخاب می‌شوند
اجرای تست سند بلاست
صدور گواهی‌نامه معتبر تست و عیب یابی شیر
ارسال با بسته‌بندی مناسب به جهت نصب در محل پروژه
مراحل تعمیر شیر سماوری
تعمیر شیر سماوری در بررسی اجزا تا چگونگی عیب یابی آنها
قاعدتاً اولین الگوی عیب یابی تا تعمیر پلاگ ولو بررسی عملکرد اصولی هر یک از اجزای شیر می‌باشد. در تمامی مراحل آموزش تعمیر شیر سماوری قید به بررسی تک‌به‌تک اجزا، الگوی کلیدی است. هر پلاگ ولو از اجزای اصلی مانند بدنه، پلاگ، اِستِم، پکینگ‌ها، اورینگ ها و… تشکیل شده است. در عین حال چگونگی گریس و روغنکاری پلاگ ولو در بخش‌های متحرک نیز از مهمترین بخش‌های عملیات تعمیر و سرویس این شیرها می‌باشند.
عیب یابی و تعمیر بدنه شیر سماوری
بدنه پلاگ ولو در اشکال استاندارد و وارون طراحی می‌شوند. الگوی اتصال این بدنه نیز به شکل فلنچی و یا جوشی است که با توجه به سبک طراحی و کاربرد شیر ساخته خواهد شد. عمده خرابی بدنه پلاگ ولو شامل پوسیدگی، ترکیدگی، سوراخ شدن، عدم تراز کانکشن‌ها و یا تخریب و سایش بخش‌های داخلی محل عبور سیالات می‌باشد. بسته به عمق خرابی‌ها مسیر تعمیر بدنه از یک آب‌بندی ساده تا ریخته‌گری کامل آن متفاوت است. عمده موارد تعمیر بدنه شیر سماوری شامل موارد زیر می‌شود:
تغییر کانکشن‌های اتصال فلنچی به جوشی و بالعکس
تعویض فلنچ‌های خراب شده
تعمیر هر گونه سوراخ و یا ترک در بدنه شیر
ریخته‌گری کامل بدنه که در صورت فرسایش عمده بخش‌های داخلی انجام خواهد شد
عیب یابی و تعمیر پلاگ شیر سماوری
پلاگ مهمترین بخش در طراحی شیر سماوری است. این بخش در مواجهه کامل با جریان سیال قرار دارد و کاملاً تحت تاثیر عبور سیال دچار فرسایش می‌شود. عمده خرابی پلاگ شامل پوسیدگی، ترک، سایش و یا تغییر شکل و به هم خوردن شرایط تراز آن در داخل محفظه بدنه پلاگ ولو می‌باشد. در عین حال عدم آب‌بندی و حتی عدم حرکت روان پلاگ از دیگر مشکلات شیر سماوری است. عمده موارد برای تعمیر پلاگ شیر سماوری به قرار زیر است:
پرداخت کاری سطوح پلاگ برای رفع پوسیدگی‌ها، سایش‌ها و یا رفع ترک جداره آن
جوشکاری و تراشکاری برای رفع مشکلات بزرگ مانند ایجاد سوراخ و یا ترک‌های عمیق پلاگ
تولید مجدد پلاگ در صورتی که فرسایش و یا تغییر شکل پلاگ غیر قابل بازسازی باشد.
عیب یابی و تعمیر پلاگ شیر سماوری
تعمیر استم پلاگ ولو
استم (Stem) محوری از جنس فولاد با پوشش سخت کاری شده است که محل اتصال پلاگ تا بخش بالایی مانند فلکه و یا گیربکس اتوماتیک شیر می‌باشد. پلاگ با متصل شدن به استم و طبق فرمان بخش گیربکسی قابلیت جابجا شدن دارد. بخش مهمی از تعمیر گیربکس پلاگ ولو مربوط به چگونگی حرکت استم برای جابجایی پلاگ می باشد. عمده مراحل تعبیر استم به قرار زیر است.
تعمیر رزوه‌ی استم که محل اتصال پلاگ می‌باشد.
صیقل کاری استم برای جانمایی دقیق با کمترین اصطکاک در داخل پوسته پلاگ ولو
ترمیم استم فرسوده و یا ترک برداشته با استفاده از جوشکاری و تراش دادن آن
در صورت انحراف زیاد استم و عدم حرکت روان نیاز به تعویض کامل آن داریم.
تعویض پکینگ پلاگ ولو
تعویض پکینگ‌ها از مهمترین مراحل تعمیر شیر سماوری هستند. این پکینگ‌ها برای جلوگیری از نشتی در شرایط کاملاً آب‌بندی شده استفاده می‌شوند. پکینگ‌ها یکبار مصرف هستند و در صورت خرابی و یا تعمیر دیگر بخش‌های پلاگ ولو که به باز شدن قطعات داخل آن انجامیده است، باید به طور کامل تعویض بشوند.
انتخاب صحیح پکینگ با قطر و ضخامت مناسب، جنس پکینگ و همچنین نحوه جا زدن آن از جمله نکات کلیدی است که در افزایش طول عمر پکینگ و قابلیت‌های کاربردی پلاگ ولو تاثیرگذار است.
نحوه گریس و روغنکاری پلاگ ولو
پلاگ ولوها (Plug Valve) دارای دهانه‌های بزرگی هستند. پلاگ که محل عبور سیال است، یک بخش مکانیکی بزرگ با مقدار جابجایی زیاد است. روان بودن محل چرخش پلاگ در عملکرد دقیق و سریع شیر از اهمیت بالایی برخوردار است. برای این منظور، بخش متحرک پلاگ در محل نشیمنگاه را روانکاری می‌کنند. این روانکاری از طریق تزریق روغن یا گریس به محل نشیمنگاه صورت می‌گیرد.
در صورت خرابی شیر سماوری مسیر عیب یابی تا تعمیر آنها کاملا وابسته به رعایت تست های استاندارد و همچین تعویض قطعات اصلی و باکیفیت است. برای تامین قطعات یدکی پلاگ ولو می توانید از خدمات فروش آنلاین سایت اینرژی فعال در حوزه پایپینگ و شیرآلات صنعتی برای عرضه در سراسر کشور استفاده کنید.
ما یک مجموعه خلاق و علاقمند به آموزش، پژوهش و توزیع دانش در صنایع نفت وگاز کشور عزیزمان هستیم. هدف ما ارتقای سطح تخصص و دانش نفت وگاز می باشد.
کلیه حقوق کپی رایت، برای وبسایت نفتاگاز محفوظ است.
